Ιωάννης Δ. Ταγκούλης
Ειδικός Καρδιολόγος

Διευθυντής Τμήματος Ηλεκτροφυσιολογίας
& Βηματοδότησης Βιοκλινικής Αθηνών
Πρόεδρος Εταιρείας Πρόληψης Καρδιαγγειακών Νόσων

Αρτηριακή Υπέρταση

Η υψηλή αρτηριακή πίεση (ΑΠ) συνήθως δε γίνεται αντιληπτή. Σε περίπτωση που κάποιος πάσχει από αρτηριακή υπέρταση, βρίσκεται σε κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν –  με μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής – ώστε να ελαττωθεί η αρτηριακή πίεση και κατά συνέπεια ο καρδιαγγειακός κίνδυνος. Η καρδιά είναι ένας μυς που λειτουργεί ως αντλία αίματος στο σώμα. Η αρτηριακή πίεση, είναι ο τρόπος με τον οποίο το αίμα προωθείται διαμέσου των αρτηριών από την καρδιά προς το υπόλοιπο σώμα.Η υψηλή αρτηριακή πίεση -αποκαλείται και ως υπέρταση – σημαίνει ότι η πίεσή είναι πάντα υψηλότερη από τις φυσιολογικές τιμές. Εάν έχετε χαμηλή αρτηριακή πίεση, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας.

Παράγοντες Κινδύνου

Η καρδιά και ο εγκέφαλός, χρειάζονται οξυγόνο από το αίμα, ώστε να λειτουργήσουν φυσιολογικά. Εάν οι αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα τον καρδιακό μυ ή τον εγκέφαλο αποφραχθούν από λιπώδες υλικό, τότε  λιγότερο οξυγόνο θα φθάσει στον καρδιακό μυ ή τον εγκέφαλο. Εάν αυτό συμβεί στον καρδιακό μυ, θα προκύψει έχουμε έμφραγμα του μυοκαρδίου. Εάν συμβεί στον εγκέφαλο, θα προκύψει αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Πώς η υψηλή αρτηριακή πίεση σχετίζεται με τα παραπάνω;

Η υψηλή αρτηριακή πίεση προσθέτει έξτρα στρες στο τοίχωμα των αρτηριών. Με το πέρασμα του χρόνου αυτό μπορεί να τις βλάψει, αυξάνοντας τις πιθανότητες απόφραξης. Επομένως υψηλή αρτηριακή πίεση, σημαίνει μεγαλύτερος κίνδυνος εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Η υψηλή αρτηριακή πίεση για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί επίσης να προκαλέσει διόγκωση της καρδιάς και αδυναμία  να λειτουργήσει αποτελεσματικά ως αντλία, γεγονός που ενδέχεται  να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια.

Μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης

To πρώτο νούμερο της μέτρησης αντιστοιχεί στην υψηλότερη τιμή της αρτηριακής πίεσης (συστολική). Το δεύτερο νούμερο αντιστοιχεί στην χαμηλότερη, όταν η καρδιά χαλαρώνει (διαστολική). Η αρτηριακή πίεση πρέπει να είναι κατώτερη του 140/90mmHg. Επομένως, εάν το πρώτο νούμερο της μέτρησης  είναι άνω του 140 ή εάν το δεύτερο άνω του 90, ο ιατρός μπορεί να διαγνώσει υψηλή αρτηριακή πίεση. Σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο πρόβλημα με την καρδιά ή τα αγγεία, όπως στεφανιαία νόσος, διαβήτης ή νεφρική νόσος, η πίεση πρέπει να είναι μικρότερη από  130/80mmHg.

Συμπτώματα της υπέρτασης

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται ότι έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση και το ανακαλύπτουν μόνο μετά από έλεγχο.

Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις, όταν κάποιος έχει πολύ υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να εμφανίσει:

  • διαταραχές όρασης
  • ρινική αιμορραγία
  • δύσπνοια
  • παρατεταμένη κεφαλαλγία

Εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω, επικοινωνήστε άμεσα με τον ιατρό σας.

Αίτια της υψηλής αρτηριακής πίεσης

Μπορεί να είναι δύσκολο να βρεθεί η αιτία της υπέρτασης. Όμως είναι πιθανό κάποιος να έχει υψηλή αρτηριακή πίεση εάν:

  • είναι υπέρβαρος
  • η δίαιτά του είναι υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι
  • δεν αθλείται
  • καταναλώνει υψηλές ποσότητες αλκοόλ
  • υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αρτηριακής υπέρτασης

Τρόποι αντιμετώπισης

Ώρα για αλλαγή;

Υπάρχουν μερικά απλά πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς ώστε να ελαττώσει την αρτηριακή του πίεση.

  • δίαιτά σας πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά και αλάτι.
  • μείωση της ποσότητας αλκοόλ
  • αύξηση της σωματικής δραστηριότητας τουλάχιστον σε 150 λεπτά την εβδομάδα. Αυτό θα αυξήσει την θερμοκρασία του σώματος, η αναπνοή θα γίνει βαρύτερη κι οι καρδιακές σφίξεις θα αυξηθούν.
  • Για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου, πρέπει επίσης να διακόψετε το κάπνισμα γιατί μπορεί να επιταχύνει την απόφραξη των αρτηριών.

Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση

Σε περίπτωση που η αρτηριακή πίεση είναι πολύ υψηλή ή εάν οι αλλαγές του τρόπου ζωή δεν κατάφεραν να την ελαττώσουν αρκετά, ο ιατρός μπορεί να συστήσει φαρμακευτική αγωγή για τον έλεγχό της και την ελάττωση του κινδύνου εμφράγματος ή αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Επειδή συνήθως οι ασθενείς δεν αντιλαμβάνονται την υψηλή αρτηριακή πίεση, πολλές φορές τα φάρμακα δεν λαμβάνονται κανονικά. Είναι πολύ σημαντικό η αγωγή να μην διακόπτεται αλλά να συνεχίζεται  όπως την έχει υποδείξει ο ιατρός, προκειμένου να μειωθεί ο καρδιαγγειακός κίνδυνος. Εάν κάποιος παίρνει φάρμακα για αρτηριακή υπέρταση, είναι σημαντικό να συνεχίσει την υγιεινή διατροφή και την τακτική σωματική δραστηριότητα ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου.