Τι είναι οι εμφυτεύσιμοι απινιδωτές (ICD);
Ο εμφυτεύσιμος καρδιομετατροπέας – απινιδωτής, (ICD), είναι μια μικρή συσκευή – παρόμοια με τον απλό βηματοδότη – την οποία εμφυτεύει ο επεμβατικός καρδιολόγος σε ασθενείς με σοβαρό επεισόδιο ταχυκαρδίας, ή σε ασθενείς που πάσχουν από στεφανιαία νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια ή έχουν πρόβλημα με το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς. Η συσκευή περιέχει μπαταρία και ηλεκτρονικά κυκλώματα και είναι συνδεδεμένη με ένα ή περισσότερα καλώδια, γνωστά ως ηλεκτρόδια.
Υπάρχουν δύο τύποι απινιδωτών που εμφυτεύονται σήμερα:
- Διαφλέβιοι απινιδωτές (διαμέσου των φλεβών μέσα στην καρδιά)
- Υποδόριοι απινιδωτές (S-ICD) που δεν εφάπτονται με την καρδιά και τοποθετούνται ακριβώς κάτω από το δέρμα.
Και οι δύο τύποι απινιδωτών μπορούν να αναγνωρίζουν και να παρακολουθούν τον καρδιακό ρυθμό και να χορηγήσουν θεραπεία εάν χρειαστεί.
Σε ποιους ασθενείς γίνεται εμφύτευση απινιδωτή;
Σε εμφύτευση απινιδωτή υποβάλλονται οι ασθενείς με υποκείμενη καρδιακή πάθηση και υψηλό κίνδυνο αιφνιδίου καρδιακού θανάτου, όπως το έμφραγμα μυοκαρδίου, η διατατική μυοκαρδιοπάθεια, μυοκαρδιοπάθειες και ηλεκτρικά νοσήματα της καρδιάς.
Πως γίνεται η εμφύτευση;
Η επέμβαση είναι παρόμοια με την συμβατική εμφύτευση βηματοδότη και πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία στην περιοχή του αριστερού άνω ημιθωρακίου ενώ συνήθως χορηγείται και ενδοφλέβια κατασταλτική αγωγή με σκοπό την ήπια μέθη. Η επέμβαση συνήθως διαρκεί περίπου 1 ώρα.
Όπως σε κάθε επέμβαση υπάρχουν δυνητικές επιπλοκές με ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά. Ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο την επομένη ημέρα και τα ράμματα αφαιρούνται μετά 7-10 μέρες. Τον πρώτο μήνα απαιτείται περιορισμός στις κινήσεις του άνω άκρου για αποφυγή μετακίνησης των ηλεκτροδίων.
Η παρακολούθηση και ο έλεγχος της λειτουργίας της συσκευής γίνεται ένα μήνα μετά την επέμβαση και στη συνέχεια κάθε 6 μήνες μέσω ειδικού προγραμματιστή. Η διάρκεια ζωής του απινιδωτή εξαρτάται από τον τύπο του, τον αριθμό των απινιδώσεων και την ανάγκη για βηματοδότηση. Μία μέση διάρκεια ζωής εκτιμάται σε 7-10 έτη. Τα τελευταία έτη εμφυτεύονται αποκλειστικά απινιδωτές συμβατοί με τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας
Σε κάθε περίπτωση η αντικατάσταση της συσκευής είναι μία απλή επέμβαση που πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία.
Παρακολούθηση ασθενών με απινιδωτή
Οι απινιδωτές, όπως και οι απλοί βηματοδότες, παρακολουθούνται εξωτερικά μέσω ειδικών φορητών υπολογιστών – προγραμματιστών – που υπάρχουν στα Καρδιολογικά Τμήματα των Νοσοκομείων.
Κάθε εταιρεία που κατασκευάζει βηματοδότες και απινιδωτές διαθέτει το δικό της ειδικό προγραμματιστή. Με τον προγραμματιστή μπορεί να ελέγχεται η λειτουργία του απινιδωτή, καθώς επίσης να δίνονται εντολές και να γίνονται οι απαραίτητες ρυθμίσεις.. Ο πρώτος έλεγχος συνήθως γίνεται ένα μήνα μετά την εμφύτευση και στη συνεχεία οι ασθενείς παρακολουθούνται κάθε εξάμηνο.
Ποιες είναι οι τελευταίες εξελίξεις στους απινιδωτές;
Τα τελευταία έτη έχουν αναπτυχθεί απινιδωτές συμβατοί με τη μαγνητική τομογραφία καθώς και ο υποδόριος απινιδωτής-καρδιομετατροπέας (S-ICD). Ο υποδόριος απινιδωτής S-ICD τοποθετείται ακριβώς κάτω από το δέρμα στην αριστερή πλάγια θωρακική χώρα και συνδέεται με ένα μονωμένο καλώδιο (ηλεκτρόδιο) το οποίο τοποθετείται κάτω από το δέρμα κατά μήκος του στέρνου. Λειτουργεί ως αισθητήρας, διαβάζει τα ηλεκτρικά σήματα και παρεμβαίνει με τη χορήγηση ηλεκτρικής ενέργειας (απινίδωση). Το βασικό πλεονέκτημα που ξεχωρίζει τον απινιδωτή S-ICD από τους συμβατικούς απινιδωτές, είναι ότι δεν τοποθετείται καλώδιο εντός των καρδιακών κοιλοτήτων, με αποτέλεσμα να περιορίζεται ο κίνδυνος λοιμώξεων και δυσλειτουργίας του ηλεκτροδίου. Όμως ο συγκεκριμένος απινιδωτής δεν διαθέτει τη λειτουργία βηματοδότησης.